Geitenkeutels

Augustus 1990, Moshi. De zon twijfelt en rekt de dag tot het uiterste. Op de veranda wieg ik zachtjes in een hangmat heen en weer, een Safari-biertje binnen handbereik. Ik bezoek mijn ouders die tijdelijk aan de voet van de Kilimanjaro wonen en werken. De berg staat majestueus in het landschap – in vroegere tijden een baken voor voortschrijdende karavanen, tegenwoordig ’s lands grootste toeristenattractie.

      Naast me zit Baraka, het zoontje van de hulp. Onwennig kauwt hij op een dropje.

      ‘Lekker?’, vraag ik.

      ‘No lekkerr!’ antwoordt het joch in de mengelmoes van talen dat hij met mijn moeder spreekt. Huiverend had hij toegekeken hoe ze een handvol ‘geitenkeutels’ voor zijn ogen had verslonden. Maar uiteindelijk had zijn nieuwsgierigheid het gewonnen van zijn onbegrip.

      Het is een pienter knaapje. Op school ligt hij op zijn klasgenoten voor met rekenen en Engels. Als enige spreekt hij wat Nederlands. 'Pas d’r op!’, schreeuwt hij als hij de honden wegjaagt en in de auto zingt hij mee: ‘Oh dennenboom… oh dennenboom wat zijn je takken wonderschoon.’ Spelenderwijs verwordt het joch haast tot een zwarte met een wit hart. Een potje memorie duurt uren. Elk plaatje moeten we toelichten. Wat is een schaats? En een molen? En leg een Tanzaniaan van zeven jaar maar uit dat in Nederland geen kampvuurtjes gestookt worden in de huiskamer, maar dat er vloerbedekking ligt en warm water door buizen circuleert om de kou te verdrijven. Of wat een roltrap is.

      Omdat Tanzania nog geen televisie heeft om de wereld dichterbij te halen, nemen we Baraka mee naar de enige bioscoop in de stad. Er draait een James Bond-film. De beelden zijn zo vaag dat ik Sean Connery nauwelijks herken. Alle dialoog is weggesneden waardoor een aaneenschakeling van spectaculaire acties overblijft. De zaal juicht, lacht en klapt. Ook Baraka geniet. Kuona! Kijk! Een huis dat óp het water rijdt. En onder water wordt 007 door gigantische sardientjes aangevallen!

      Ook dichter bij huis ontvouwt de wondere wereld zich voor het joch. Als we hem meenemen op safari ziet hij voor het eerst een olifant en weet niet wat de voor- of achterkant is. En dat een steen kan wandelen… hoe bestaat het! Oh, is dat een schildpad?

      Tegenover dit alles is het verbazingwekkend om te zien dat Baraka - zoals iedere Tanzaniaan - een aangeboren gevoel heeft voor westerse luxeartikelen. Mijn horloge bungelt slapjes om zijn pols, hij luister musici uit mijn oordopjes, poetst de glazen van mijn zonnebril en smeert zijn donkere huid in met zonnebrandolie (factor 8). Wat van ver komt is lekker. Behalve drop. Dat heeft ie toch maar uitgespuugd.